Kanuni Sultan Süleyman Köprüsü – Büyükçekmece
Büyükçekmece ile deniz arasındaki boğaz üzerinde bulunan bu köprüler Mimar Sinan’ın yaptığı en önemli köprülerdendir. Sinan burada uc uca dört köprü yapmıştır. Sâ-i’nin Sinan’ın türbesi üzerindeki kitabesinde bu köprüleri, “Çekmece cisrine bir tâki muallâ çekdikim Aynıdır âyine-i devrânda şekli kehkeşan”. diyerek tanımlar.
Kanunî Sultan Süleyman Büyük-Çekmece’de köprü yapılmasını emir ederken “Büyük Çek- mece’de kâfir zamanında köprü bina edenler ne tarikle eylemişler ve harabına sebep ne olmuş? Hâlâ cisr (köprü) bina olunmak lâzım gelmiştir. Yeriyle tecessüs edüp der-i devlete arz eylesun” diye emir vermiştir.
Buna karşılık Sinan “Evvelâ Padişahım bunun binası bi bün- yad olmasının sebebi mal hazine sarfında tamam mertebe ihtimam etmiş iken köprüyü deryadan kaçurup kenardan yeka (tek) yatak içine düşürmüşler. Ol cihetten temeli bozulup harap ve yebap (viran) olmuş. Deryadan canibi hem sığ ve hem sağ yerdir. Deryadan tarafa köprü yapılmak ahsendür deyu köprüyü resm edüp arz eyledim.” demiştir.0) Bu köprünün yapımı için 11.473.853 akçe sarf olunmuş ve Kanunî Zigevarda 1566’da vefat edince köprü ancak II. Selim devrinde 1567’de tamamlanmıştır. Şair Hüdavi ikinci kitabedeki tarihi beytini
“Eyledi Kâmil Süleyman köprüsün Sultan Selim”
- 975 (1567) olarak düşürmüştür.
Sinan köprüyü ucuza mal etmek için üç ada teşkil etmiş ve biribirinden bağımsız 4 köprü yapmıştır. Adalar altıgen şekilde yaklaşık 50 m genişliktedir. Köprü yollarının genişliği 7,17 m ve toplam uzunlukları 635,57 m’dir.^
Doğudan itibaren:
- Köprü 157,25 m uzunluğunda ve yedi gözlüdür. En büyük açıklık 6,96 m’dir.
- Köprü 135,10 m uzunluğunda ve yedi gözlüdür. En büyük açıklık 9,06 m’dir.
- Köprü 101,25 m uzunluğunda ve beş gözlüdür. En büyük açıklık 6,63 m’dir.
- Köprü 183.72 m uzunluğunda ve dokuz gözlüdür. En büyük açıklığı 11,86 m’dir.
Köprü kemerlerinin kalınlıkları 58-62 cm arasında değişmektedir. Köprüde iki kitabe vardır. Biri Türkçe diğeri Arapça’dır.^ Abide köprülerdendir.
Kaynak : Mimar Sinan Dönemi Türk Mimarlığı ve Sanatı
Prof. Dr. Kazım ÇEÇEN
Fotoğraf : merkan66 – Fotokritik
